بخش موارد مختلف
س2: این پنج احكام را توضیح دهید؟
ج-
1- واجب (فرض): مانند نمازهای پنجگانه، روزه ماه مبارک رمضان و نیکی با پدر و مادر.
انجام دهندۀ واجب (فرض) مستحق ثواب می شود و ترک کنندۀ آن مجازات مى شود.
2- مستحب: مانند نمازهای سنت، نماز تهجد، غذا دادن و سلام دادن. و آن را سنت و مندوب گویند.
انجام دهندۀ مستحب مستحق ثواب می گردد و ترک کنندۀ آن مجازات نمى شود.
یادداشت مهم:
هرگاه مسلمان بشنود که این کار سنت یا مستحب است، باید در انجام دادن آن بشتابد، و از پیامبر صلی الله علیه وسلم پیروی بکند.
3- حرام: مانند نوشیدن شراب، نافرمانی پدر و مادر و قطع پیوند خویشاوندی.
- ترک کنندۀ حرام مستحق پاداش می شود و انجام دهندۀ آن مجازات مى شود.
4- مکروه: مانند گرفتن و دادن با دست چپ، و جمع کردن لباس در نماز.
- ترک کنندۀ مکروه مستحق پاداش می باشد و مرتکب آن مجازات نمی شود.
5- مباح: مانند خوردن سیب و نوشیدن چای و به آن می گویند: حلال و مباح.
ترک کنندۀ مباح مستحق پاداش نمی گردد و مرتکب آن مجازات نمى شود.
س4: انواع معاملات و بیع حرام را ذکر کنید؟
ج-
1- فریب دادن، از جمله: پنهان کردن عیب کالا.
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم از انبار غذا - گذشت و دستش را در آن گذاشت انگشتانش خیس شد گفت: ای صاحب غذا این چیست؟ گفت: آب باران برایش رسیده یا رسول الله. وی گفت: «آیا ممکن نبود آن را روی غذا بگذاری تا مردم آن را ببینند؟ هر که فریب دهد از من نیست.» به روایت مسلم.
2- سود: از آن جمله، این که از کسی مقدار هزار قرض بگیرم مشروط بر این که هنگام برگرداندن دو هزار تحویل بدهم.
این افزایش، سود حرام است.
الله متعال می فرماید: ﴿وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰاۚ﴾
(و الله داد و ستد را حلال و سود را حرام نموده است.) [سوره بقره: 275].
3- غرر و جهالت: مانند این که در پستان گوسفند، یا ماهی را که در آب است و هنوز آن را شکار نکرده باشم به تو بفروشم.
در حدیث آمده است: (رسول الله صلی الله علیه وسلم از خرید و فروش غرر نهی کرده است) به روایت مسلم.
س5: برخی از نعمت های الله که برای تو داده است ذکر کنید؟
ج - 1 - نعمت اسلام، و این که تو از اهل کفر نیستی.
2- نعمت سنت، و این که تو از اهل بدعت نیستی.
3- نعمت سلامتی و تندرستی، از جمله شنیدن، دیدن، راه رفتن و غیره.
4- نعمت خوردن و نوشیدن و پوشاک.
و نعمت های الله متعال بر ما بسیار و بی حساب است.
الله متعال می فرماید: ﴿وإن تَعُدُّوا نِعمَةَ ٱللَّهِ لَا تُحصُوهَاإِنَّ ٱللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ 18﴾
و اگر نعمت[هاى] الله را شمارش كنيد آن را نمى توانيد بشماريد قطعا الله آمرزنده مهربان است)۱۸( [سورة النحل: ١٨].
س7: عید های مسلمانان کدام ها اند؟
ج- عید فطر و عید قربان.
- چنانکه در حدیث انس آمده که می گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم به مدینه آمد و اهل مدینه دو روز داشتند که در آن بازی می نمودند، فرمود: «این دو روز چیست؟» گفتند: «در زمان جاهلیت در این دو روز بازی می کردیم، رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله آنها را برای شما با چیزی بهتر از آنها عوض کرده است: روز قربان و روز فطر». روایت ابوداود.
و اضافه از این دو روز از عیدهای، بدعت است.
س13: دشمنان انسان چه کسانی هستند؟
1- نفس امر کننده به بدی: آن است که انسان در معصیت الله تبارک و تعالی از آنچه نفس و امیالش به او حکم می کند پیروی کند، الله متعال فرمود: ﴿إِنَّ ٱلنَّفسَ لَأَمَّارَةُبالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾
هر آئینه نفس به بدى امر مى كند مگر كسى را كه الله رحم كند زيرا پروردگار من آمرزنده مهربان است [سوره یوسف: 53]. 2- شیطان: او دشمن ابن آدم است و هدفش گمراه کردن انسان و آنان را به بدی وسوسه نمودن است تا وارد آتش جهنم گردند. الله متعال می فرماید: ﴿وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَ ٰتِ ٱلشَّيطَـٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوٌّ مُّبِينٌ﴾
و گامهاى شيطان را دنبال مكنيد كه او براى شما دشمنى آشكار است [سوره بقره: 168]. 3- دوستان بد: تشویق کنندگان به بدی و جلوگیری کننده گان از خیر. الله متعال می فرماید: ﴿الْأَخِلَّاءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِينَ﴾
در آن روز ياران جز پرهيزگاران بعضی شان دشمن بعضى ديگرند (۶۷) [سورۀ زخرف: 67].
س 15: شرایط توبه صحیح چیست؟
ج-1- ترک گناه.
2- پشیمانی از آنچه گذشت.
3- عزم به عدم بازگشت به آن.
4- برگرداندن حقوق و مظالم به اهل آن.
الله متعال می فرماید: ﴿وَٱلَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَـاحِشَةً أَو ظَلَمُوا أَنفُسَهُم ذَكَرُوا ٱللَّهَ فَٱستَغفَرُوا لِذُنُوبِهِم وَمَن يَغفِرُ ٱلذُّنُوبَ إِلَّا ٱللَّهُ وَلَم يصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُم يَعلَمُونَ 135﴾
و آنان كه چون كار زشتى كنند يا بر خود ستم روا دارند الله را به ياد مى آورند و براى گناهانشان آمرزش مى خواهند و چه كسى جز الله گناهان را مى آمرزد و بر آنچه مرتكب شده اند با آنكه مى دانند [كه گناه است] پافشارى نمى كنند (۱۳۵) [سورة آل عمران: ١٣٥].