Xaaju yu wuute yi:

T-
1- Lu war.
2- Lees sopp.
3-Lees araamal.
4- Lees sib.
5- Lu dagan

T-
1- Lu war: lu mel ni julliy juroom, woor weeru koor, fonk njaari wayjur
- Lu war ku ko def ñu fay ko si tuyaba ku ko bàyyi yayoo mbugal
2-Lees sopp:lu mel ni julli yi séq julli farata yi,ak julli guddi,ak joxe ñam,ak nuyoo,dees na ko woo we Sunna ak it Manduub
- Lees sopp ku ko def am si tuyaaba,ku ko bàyyi ken du ko mbugal
Ay seetlu yu am solo:

Jaadu na si ab jullit bu déggee ñu ne mbir mii sunna la wala lees sopp la mu gaawantu def ko,ruy si yonnente bi yàl na ko Yàlla dolli jàmm ak mucc.
3-Lees araamal:lu melni naan sàngara,ak dog ñaari wayjur ak dàgg mbokk.
- Lees araamal ku ko bàyyi am ci tuyaaba ku ko def yayoo mbugal
4-Lees sib:lu mel ni jël ak joxe si loxo càmmoñ,ak téye say yéere si biir julli gi.
- Lees sib ku ko bàyyi am si tuyaaba, te deesu si mbugal ku ko def
5- Lu dagan: lu mel ni lekk Pom ak naan Attaaya, dees nako woo wé itam Aljaa-izu ak Alhalaalu
- Lu dagan ku ko bàyyi am si tuyaaba, te deesu si mbugal ku ko def.

Cosaanu njaay yi ak jëflante yépp mooy ne dafa dagan, lu dul yenn yi Yàlla mu kawe mi araamal.
yàlla mu kawe mi neena:
"Yàlla daganal na jaay araamal ribaa" Saaru Bàqara 275

T-
1- Wuruj, te bokk na ca: nëbb ayibi njaay mi
Jële nanu si Abuu hurayrata mu wax ne yonnente bi dafa romb benn ndabul ñam, daal di ciy dugal loxoom, baaraam yi daal di tooy, mu wax boroom ñam wi neko: "lii lan la yaw boroom ñam wi?" mu ne ko: taw beeko laal yaw yonnente Yàlla bi. Yonnente bi neko: "Lu tax de foo ko ci kaw ñam wi ngir nit ñi gis ko? képp kuy wuruj bokkul si nun" Muslim moo ko soloo
2- Ribaa: te bokk na ci: ma am ku ma leb junni ba noppi warkoo fay ñaari junni
Ndolleen woowu mooy ribaa mu araam ma.
Yàlla mu kawe mi neena:
"Yàlla daganal na jaay araamal ribaa" Saaru Bàqara: 275
Wor ak réere: ni ki ma jaay la meew mi si weenu gàtt bi, wala Jën wi ci géej gi te napp a gu ma ko.
ñëw na si hadiis:
(Yonnente bi tere na njaayu wor" Muslim moo ko soloo

1- Xéewalu Lislaam, ba bokkoo si way-weddi yi
2- Xéewalu Sunna, ba bokkoo si waa Bidaa
3- Xéewalu wér ak jàmm, di dégg ak di gis ak di dox ak yeneen.
4- Xéewalu lekk ak naan ak sol.
Xéewal i Yàlla yi si nun bari na kenn manukoo lim wala mu koy takk
Yàlla mu kawe mi neena:
"Bu ngeen limee xéewali Yàlla yi du ngeen ko takk,Yàlla Aji-Jéggale la Aji-Yërëme la 18" Saaru Annahli 18

Li war: mooy sant ca ci di tagg Yàlla ak di ko gërëm si Làmmiñ, si ne moom rekk mooy boroom ngëneel, ak di jëfandikoo xéewal yi ci lu Yàlla gërëm, te bañ di ko ci moy.

Xewu korite ak xewu tabaski.
Ni ki mu ñëwe si ahdiisu Anas, neena: Yónnente bi dafa ñëw Madiina fekk ñu am ñaaari bis yoy dañu cay fo, mu ne leen: "ñaari bis yii mooy lan?" ñu ne ko: danu ci daan fo sa ceddo ga, Yonnente bi ne leen: "Yàlla wuutalal na leen ko lu ko gën: bisu tabaski, ak bisu korite" Abuu Daawuda soloo nako.
xew-xew bu bokkul ak ñoom ñaar ci bidaa yila.

Guddig ndogal yi(Laylatul xadri)

Li war mooy dammu sa gis, Yàlla mu kawe mi neena: "Waxal way-Gëm yu góor yi ñu dammu seen gis" Saaru Annuur: 30

1- Bakkaan biy digle lu ñaaw: te mooy nit ki di topp li ko bakkanam ak banneexaam di digal si moy Yàlla mu kawe mi, Yàlla mu sell mi neeena: "Bakkan de Aji-Digle lu ñaaw la ndare ba Yàlla yërem, sama boroom de yërëmaakon la jéggalaakon la" Saaru Yuusufa: 52 2- Saytaane:te moom noonu doomu Adama la te yitteem yépp mooy sànk nit ki,ak diko jax-jaxee ngir jëmale ko ciw ay,ak dugal ko Sawara. Yàlla mu kawe mi néena: "Bu léen topp jéegoy Saytaane yi, moom de seen noon bu mag la" Saaru Bàqara: 168 3- Andaadoo yu bon: ñiy xirtale si yu bon yi, di gàllaŋkoore si yu baax yi. Yàlla neena: "Xarit yi de bu bis baa ñenn ñi noonu ñeneen ñi la ñiy doon, ndare ñi ragal Yàlla" Saaru Assuxrufi: 67

Tuub: mooy wëlbatiku ci moy Yàlla jëm ci topp Yàlla, Yàlla mu kawe mi neena: "Man dé Aji-Jéggalaakon laa ñeel ku tuub te gëm te jëf lu baax te daal di jub" Suuru Taaha 82

1- Bàyyi bàkkaar ba.
2- Réccu la weesu
3- Dogu si bañ caa dellu
4- Delloo àq yi ak tooñange yi seen i boroom
yàlla mu kawe mi néena "Ak ñi nga xam ne bun defee ñaawteef wala ñu tooñ seen bopp da ñiy fàttaliku Yàlla daal di jéggalu seen i bàkkaar,kan mooy jéggale bàkkaar ku dul Yàlla, te dun nuur ca lan defoon fek ne xam nan ko" Saaru Aali Himraan 135

Li miy tekki mooy dangay ñaan Yàlla mu tagg Yonnente bi sa mbooloom Malaaka yu kawe ya"

Sàbbaal mooy sellal Yàlla mu kawe mi soreeleko bépp wàññeeku ak ayib ak ñaawteef

Mooy bakk Yàlla mu kawe mi, ak melele ko bépp melow mat

Maanaam mooy ni Yàlla mu sell mi moo gën a màgg lépp lu mu man a doon, gën a màgg gën a tedd lépp lu mu man a doon.

Maanaam mooy: jaambi amul benn soppeekuy juge si benn anam jëm si beneen anam,te amul si loo lu benn kàttan ndare mu bawoo fa Yàlla.

Mooy: jaam bi sàkku ci boroomam mu far ay bàkkaaram te suturaal ay ayibam